Trump đánh thuế toàn cầu để thực hiện những cam kết trong chiến dịch tranh cử của mình: đưa việc làm trở lại nước Mỹ. Ông muốn áp thuế lên tất cả các quốc gia nhằm buộc chuỗi sản xuất phải dịch chuyển về Mỹ, từ đó tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động trong nước.
Trong quá khứ, ông Trump đã từng thành công trong việc đưa việc làm trở lại Mỹ thông qua chính sách thuế quan. Tuy nhiên, đổi lại, người tiêu dùng Mỹ cũng đã phải chấp nhận những chi phí không nhỏ để đạt được mục tiêu đó. Hãy cùng nhìn lại lịch sử các đợt áp thuế của Mỹ đối với mặt hàng máy giặt.
- Năm 2012, Mỹ áp thuế 9%-13% lên máy giặt nhập khẩu từ Hàn Quốc. Hệ quả, chuỗi cung ứng dịch chuyển sang Trung Quốc.
- Năm 2016, Mỹ tiếp tục áp thuế khoảng 84% đối với sản phẩm tương tự từ Trung Quốc. Hệ quả, chuỗi cung ứng tiếp tục dịch chuyển về Thái Lan và Việt Nam.
- Năm 2018, Mỹ áp thuế nhập khẩu máy giặt lên tất cả các quốc gia – tương tự như chính sách đối ứng đang được áp dụng hiện nay. Lần này, các nhà máy thực sự đã chuyển về Mỹ: LG và Samsung lần lượt đầu tư xây dựng nhà máy tại Tennessee và South Carolina.
Tuy nhiên, cùng với sự dịch chuyển này, giá máy giặt tại Mỹ đã tăng 12% chỉ trong năm 2018 – điều chưa từng xảy ra trong các lần áp thuế trước đó (2012, 2016). Ngoài ra, các mặt hàng liên quan như máy sấy, dù không bị áp thuế, cũng ghi nhận mức tăng giá 7-8%.
Tóm lại, nước Mỹ đạt được mục tiêu là tạo thêm 1.800 việc làm mới nhờ chính sách thuế toàn cầu năm 2018. Nhưng ngược lại, người tiêu dùng Mỹ phải chi trả thêm 1.5 tỷ USD/năm cho mặt hàng máy giặt. Nếu tính toán một cách định lượng, chi phí để tạo ra 1 việc làm mới là 1.500.000.000 USD / 1.800 việc làm = 833.000 USD/việc làm. Với thu nhập trung bình khoảng 80.000 USD/năm/người, phải mất 10 năm để những “việc làm mới” này bù đắp khoản chi phí tăng thêm mà người tiêu dùng đã gánh chịu ngay trong năm 2018.
Ở lần áp thuế mới này, nhiều khả năng chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ tiếp tục dịch chuyển về Mỹ. Chưa rõ những chi phí dài hạn mà người tiêu dùng Mỹ phải đánh đổi? Tuy nhiên, ngay trong ngắn hạn, có những cái giá quá đắt mà người dân và chính phủ Mỹ đang phải trả:
- Thị trường chứng khoán Mỹ đã bốc hơi 5.000 tỷ USD chỉ trong 2 ngày (3–4/4/2025) – kể từ khi Mỹ công bố chính sách thuế đối ứng mới. Xu hướng giảm vẫn chưa dừng lại.
- Giá hàng hóa leo thang, tương tự như năm 2018.
- Các đồng minh và nhà đầu tư quay lưng. Nhiều tỷ phú từng ủng hộ ông Trump nay cũng công khai chỉ trích chính sách thuế đầy rủi ro này.
Trump đã đưa được việc làm trở lại nước Mỹ như những gì ông muốn. Nhưng những thứ chính phủ Mỹ, người dân Mỹ phải đánh đổi – về tiền bạc, về niềm tin và vị thế quốc tế – là không hề nhỏ. Liệu năm 2025 có chứng kiến tiếp những thứ đã diễn ra ở năm 2018? Và nếu vậy, ai sẽ là người phải trả giá lần này?
Tìm hiểu thêm về các bài viết, mạng xã hội của tôi tại:
Website (tổng hợp tất cả thông tin): www.makein.vn
Linkedin (xuất nhập khẩu): www.linkedin.com/in/tuanvukim
Facebook Page: https://www.facebook.com/profile.php?id=61573822767802
Tiktok (dự án bình giữ nhiệt): www.tiktok.com/tuanvk01
