Năm 2024, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt 730 nghìn tấn, trị giá 4,37 tỷ USD, vượt qua kỷ lục trước đó là 3,63 tỷ USD vào năm 2021. Thành tựu này không chỉ khẳng định vị thế của Việt Nam là nhà xuất khẩu điều hàng đầu thế giới mà còn mở ra những cơ hội mới để ngành điều bứt tốc trong tương lai.
Ghi nhận mức kỷ lục mới với dữ liệu xuất nhập khẩu ấn tượng
Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), xuất khẩu hạt điều của Việt Nam trong năm 2024 đạt 730 nghìn tấn, trị giá 4,37 tỷ USD, tăng 13,3% về lượng và 20,2% về trị giá so với năm 2023. Giá bình quân xuất khẩu đạt khoảng 6.003 USD/tấn, tăng 6,1% so với năm trước.

Dựa trên dữ liệu xuất nhập khẩu hải quan, các thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Trung Quốc và khu vực EU đều ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể. Trong 11 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu hạt điều sang Hoa Kỳ đạt 179,48 nghìn tấn, trị giá 1,07 tỷ USD, tăng 24,4% về lượng và 31,6% về trị giá so với năm trước. Tương tự, xuất khẩu sang Trung Quốc cũng đạt 117,42 nghìn tấn, trị giá 687,84 triệu USD, tăng 18,9% về lượng và 14,4% về trị giá.
Bên cạnh đó, thị trường châu Âu, đặc biệt là các nước như Đức, Hà Lan, và Tây Ban Nha, tiếp tục ghi nhận sự tăng trưởng mạnh nhờ nhu cầu tiêu thụ hạt điều trong các sản phẩm chế biến như bơ hạt điều, ngũ cốc và bánh kẹo.
Cơ hội từ thị trường toàn cầu và các báo cáo xuất khẩu tích cực
Theo các báo cáo xuất khẩu, nhu cầu tiêu thụ hạt điều toàn cầu tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ nhờ xu hướng ăn uống lành mạnh. Báo cáo từ straitsresearch.com cho thấy quy mô thị trường hạt điều toàn cầu được định giá 7,78 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến sẽ đạt 8,14 tỷ USD vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng bình quân 4,6%/năm trong giai đoạn 2025-2033.
Sự phát triển của ngành chế biến thực phẩm là động lực chính thúc đẩy nhu cầu hạt điều, đặc biệt trong các sản phẩm như đồ ăn nhẹ, bơ phết, và thanh ăn liền. Tiêu thụ hạt điều không chỉ tăng ở các nước châu Âu mà còn lan rộng sang các thị trường mới nổi ở châu Á và châu Mỹ.
Đóng góp từ các địa phương và tiềm năng trồng trọt trong nước
Hiện nay, Việt Nam có hơn 20 tỉnh trồng điều với tổng diện tích khoảng 300.000 ha, trong đó Bình Phước là tỉnh dẫn đầu với hơn 150.000 ha diện tích trồng điều. Điều kiện tự nhiên thuận lợi, đất màu mỡ, cùng với kỹ thuật canh tác tiên tiến đã giúp Bình Phước trở thành “thủ phủ điều” của Việt Nam, cung cấp sản lượng điều lớn nhất cho cả nước.

Mặc dù sản lượng trong nước tăng trưởng ổn định, ngành điều Việt Nam vẫn phải nhập khẩu hạt điều thô từ các quốc gia khác để đảm bảo đáp ứng nhu cầu chế biến và xuất khẩu. Trong 11 tháng đầu năm 2024, Việt Nam nhập khẩu hơn 2,3 triệu tấn hạt điều thô, trị giá hơn 3 tỷ USD. Campuchia là nhà cung cấp lớn nhất với 818 nghìn tấn, trị giá 1,06 tỷ USD, tăng 34% về lượng so với năm trước.
Thách thức và giải pháp để ngành điều tiếp tục bứt phá
Dù đạt được những thành tựu ấn tượng, ngành điều Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm biến đổi khí hậu, sự cạnh tranh từ các quốc gia như Ấn Độ, và những yêu cầu ngày càng khắt khe về chất lượng từ thị trường quốc tế.
Các doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm khách hàng quốc tế thông qua các hội chợ thương mại và nền tảng trực tuyến, đồng thời đẩy mạnh áp dụng công nghệ vào quy trình chế biến để nâng cao chất lượng sản phẩm. Việc phát triển thêm các sản phẩm giá trị gia tăng như bơ hạt điều và thực phẩm hữu cơ sẽ giúp ngành điều gia tăng sức cạnh tranh.
Ngoài ra, Chính phủ và các hiệp hội ngành điều cần tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp thông qua các chương trình xúc tiến thương mại và phổ biến thông tin từ các báo cáo xuất khẩu để kịp thời điều chỉnh chiến lược kinh doanh.
Triển vọng phát triển của ngành điều Việt Nam
Với vị thế là nhà xuất khẩu nhân điều lớn nhất thế giới trong 18 năm liên tiếp, ngành điều Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để tiếp tục duy trì tăng trưởng bền vững. Các xu hướng tiêu dùng mới, cùng với sự mở rộng của các thị trường truyền thống và tiềm năng, sẽ là động lực thúc đẩy ngành điều đạt những cột mốc mới trong thời gian tới.
Hạt điều Việt Nam không chỉ là sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu chủ lực mà còn là biểu tượng của chất lượng và uy tín trên thị trường quốc tế. Với chiến lược phát triển hợp lý, ngành điều hoàn toàn có thể giữ vững ngôi vị số một, đồng thời đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước.